De burgemeesters Tim Vandenput (Open VLD) van Hoeilaart en Christophe Dister (MR) van Terhulpen hebben een plan BE om België efficiënter te maken door te herfederaliseren. Maar buiten Vlaams-Brabant krijgen ze niet veel steun binnen de Open-Vld, tenzij de Belgicistische reflex van de De Croo-familie (DS,13/07/2016).
Vlaams-Brabant: Cherchez les votes?
Om meer informatie over Plan BE te bekomen, hebben we gezocht naar de beloofde website. We dachten eerst aan www.plan.be maar dit behoort toe aan het Belgisch planbureau. Dan maar www.planbe.be bekeken (zou gaan zowel voor FR als NL): niet dus. Uiteindelijk blijkt het http://www.tijdvoorplanbe.be/ te zijn en voor de Franstaligen: http://lheureduplanbe.be/. Half-oktober zal de website gedurende een persconferentie online gaan. We kijken ernaar uit.
Het is meer dan gezond om regelmatig een systeem na te kijken of het al dan niet nog gezond is. Toegegeven, indien een systeem inderdaad niet goed functioneert dan moet het systeem nog eens extra onder de loep genomen worden om bij te sturen. Zo zullen de blauwe burgervaders Vandenput en Dister wel meer dan terecht gedacht hebben.
Ze werden hierbij aangemoedigd door een enquête afgenomen bij parlementsleden tussen november 2014 en februari 2015 (dus net na de regeringsvorming) door de professoren Dave Sinardet (VUB), Min Reuchamps (UCL) en onderzoeker Jérémy Dodeigne (UCL). Deze enquête wil aantonen dat een Belgische reflex terug aan terrein zou winnen (LLB, 24/01/2016), t.t.z. de vraag of ze zich ook Belg voelden. Tegenover deze enquête van een Belgicistische lobbygroep staat de uitslag van de B-Plus partij die nooit de verkiezingsdrempel benaderde.
Zoniënwoud
Wellicht ziet Tim Vandenput de regionale bomen niet meer in het federale bos staan. Allicht om deze reden neemt hij het Zoniënwoud als voorbeeld om aan te tonen hoe weinig efficiënt dit bos door drie gewesten wordt beheerd: drie beheersplannen, drie administraties, kortom versnippering van de zorg voor het Zoniënwoud. Kostprijs van de drie afzonderlijke administraties is zeker duurder dan die ene overkoepelende administratie. Het beheer zou volgens Vandenput veel gemakkelijker zijn, mocht men op federaal niveau deze problemen ‘samen met de Franstaligen’ kunnen regelen. Dezelfde politici die opeens een unitaire reflex zouden hebben? Dat lukt al decennialang niet. Van daar dat zijn partij ook duchtig meewerkte aan de opeenvolgende staatshervormingen.
.JPG)
De dieren in het Zoniënwoud trekken zich daar alvast niets van aan, vervolgt Vandenput. Ze lopen dartelend rond in het Vlaamse, het Waalse en het Brussels Hoofdstedelijke gewest. Maar wat met ons Ardeens everzwijn? De Ardennen liggen over drie landen: België, het Groothertogdom Luxemburg en Frankrijk. Moeten we dit dan ook herfederaliseren, en terugkeren naar het Napoleontisch Keizerrijk? Met Waterloo zo dicht bij Hoeilaart en Terhulpen (La Hulpe) zouden we toch beter moeten weten. |
Ersatz Federaal België
Bij een federale staat die naam waardig, bepaalt de grondwet exclusief wat de federale staat mag doen, al de overige bevoegdheden zijn voor de deelstaten/gewesten.
In 1993 werd dergelijke bepaling in artikel 35 van de grondwet opgenomen: “De federale overheid is slechts bevoegd voor de aangelegenheden die de Grondwet en de wetten, krachtens de Grondwet zelf uitgevaardigd, haar uitdrukkelijk toekennen. De gemeenschappen of de gewesten zijn, ieder wat hem betreft, bevoegd voor de overige aangelegenheden onder de voorwaarden en op de wijze bepaald door de wet.”
Wel beste lezers, die lijst van federale bevoegdheden is anno 2016, dus 23 jaar later, nog steeds niet ingevuld, spijts de opeenvolgende staatshervormingen en geldtransfers. Dit is de voornaamste reden waarom België niet als federale staat kan functioneren. Er zijn teveel overlappingen waarbij meestal minstens drie regeringen steeds moeten overleggen, en waarbij de federale een eigen agenda heeft. Dit is pas Absurdistan.
Hoe wil je nu (federaal) samenwerken indien er geen klaar en duidelijk contract of kader bestaat? Hoe gekker kan het nog? Herfederaliseren zonder een duidelijk lijst van (homogene) federale bevoegdheden is terug dieper het moeras ingaan in plaats van eruit te komen.
Herfederalisering is herfoeteralisering.
Is het dan zo verwonderlijk dat Vlamingen die het goed menen met Vlaanderen de hoop hebben opgegeven om in een rechtvaardig, democratisch België te kunnen leven, en dus een confederatie of onafhankelijkheid willen?
Overijse en Hoeilaart fusioneren?
Maar laten we de logica van burgemeester Tim Vandenput verder volgen. Als hij denkt dat het samenbrengen tot één geheel beter is dan heeft hij zeker ook geen probleem met het fusioneren van Overijse en Hoeilaart, want beide gemeenten hebben dezelfde problemen, kijken naar dezelfde oplossingen, en toch twee administraties, twee soorten beleid voor hetzelfde. Maar o wee, volgens de Hoeilaartse burgemeester moet er samengewerkt, niet gefusioneerd worden. Wel? Wat is dan het verschil met de gewesten om gewoon samen te werken omtrent mobiliteit, leefmilieu en/of economie?
Men kan zich de vraag stellen of dit wel een lokaal fenomeen is, of zijn er nog indicatoren van mentaliteitswijziging in Vlaams-Brabant.
|
Dus ooit was het wel anders. Zie ook Het liberaal archief. |
De PVV-PLP was nog meer uitgesproken in zijn aanval tegen het federalisme. Zo verklaarde de partij begin oktober 1967: “om de Belgische staat te kunnen moderniseren, moet definitief een einde gesteld worden aan de twisten die de Belgen vaak
BMR: een oplossing of een probleem
Economische BHV
In 2007 verscheen een audit-rapport over de economische ruimte Brussels Metropolitan Region opgesteld door BAK (Basel Economics). Dit rapport werd besteld door de Vlaamse kamer van koophandel en Union des Entreprises de Bruxelles. We kunnen ons al de vraag stellen waarom Waals Brabant hierbij niet betrokken werd. Nochtans staat in het verslag een kaart van wat de regio voor hen eigenlijk behelst.
Nu hoef je geen econoom of socioloog te zijn om te zien dat dit niet met de realiteit klopt. Zo zou onder meer Tervuren geen uitstaans hebben met Brussel? In realiteit is het hinterland veel groter, zoals ook aangetoond door Prof. Jacques Thisse (U.C.L.) tijdens het colloqium “Brussel en zijn sociaal-economisch hinterland” georganiseerd op 18 juni 2008 door de Brusselse Economische en Sociale Raad.
Deze constructie behelst dus enkel het toenmalig kiesdistrict Brussel-Halle-Vilvoorde (BHV dus) en Waals Brabant, twee regio’s waar de Franstalige politieke partijen wel baat bij hadden. Of BMR nu zo onschuldig enkel economisch was, daar kunnen we op zijn minst toch twijfels bij hebben.
Brussels Metropolitan Region of Brabant Mouvement Réformateur?
Komen we dan bij het Vlinderakkoord. De idee achter “Brussels Metropolitan Region” (BMR) is op papier althans, economisch: er dient voldoende overleg te zijn tussen Brussel en zijn hinterland om de competitiviteit van deze economische pool te behouden. Volgens het Vlinderakkoord is dit hinterland de oude (unitaire) provincie Brabant (de huidige provincies Vlaams-Brabant en Waals-Brabant en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest).
Het is evident dat BMR geen economische maar een politieke logica heeft en zoals gewoonlijk in zulk een geval, wordt eenzelfde begrip dan anders geïnterpreteerd in de twee landsdelen.
In Vlaanderen werd deze metropolitane gemeenschap BMR verkocht als een “overlegorgaan” dat pas in werking zou treden na afsluiting van een samenwerkingsakkoord tussen de gewesten. Volgens deze zienswijze is de BMR eerder een lege doos. De bestaande instrumenten bieden talloze mogelijkheden tot samenwerking. Een Belgische (geldverslindende) gewoonte is om toch maar steeds nieuwe instellingen te creëren in plaats van de bestaande middelen te gebruiken (of zonder de oude af te schaffen).
In Franstalig België zag men BMR niet zozeer als een overlegorgaan doch eerder als middel om Brussel in een later stadium uit te breiden. Het is niet toevallig dat de “grenzen” van BMR samenvallen met die van het oude Brabant (le Grand Brabant zoals de Franstaligen dit noemen). Voor MR, de partij van Christophe Dister, was de zaak heel duidelijk:
| MR: “communauté métropolitaine qui permet d'élargir Bruxelles sur base du Grand Brabant” |
De metropolitane gemeenschap geeft het Waalse en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest de kans (later recht) op inspraak in Vlaanderen. Het biedt een omwegje om Brussel slinks uit te breiden. Het valt immers op dat alle gemeenten van Vlaams en Waals Brabant, tot zelfs in Diest en Tienen, er verplicht deel van moeten uitmaken, zonder keuzevrijheid. Wat heeft Zoutleeuw nu te maken met het economisch hinterland van Brussel? Hasselt, Leuven en zelfs Luik liggen dichter bij Zoutleeuw.
Taalgrens
Wat heeft Brussel te maken met de problematiek tussen de twee andere gewesten in
-
Oost-Vlaanderen/Henegouwen
-
West-Vlaanderen/Henegouwen
-
Limburg/Luik
-
Vlaams-Brabant/Luik?
Zijn er voor die plaatsen geen akkoorden te sluiten of problemen op te lossen?
De actuele wet hieromtrent stipuleert (art. 92bis, § 7 bijzondere wet 8 augustus 1980):
| § 7. Er wordt een hoofdstedelijke gemeenschap van Brussel opgericht met het oog op overleg over de aangelegenheden bedoeld in artikel 6, § 1, die meerdere gewesten aanbelangen, in het bijzonder mobiliteit, verkeersveiligheid en de wegenwerken vanuit, naar en rond Brussel. De gewesten zijn lid van de hoofdstedelijke gemeenschap en de vertegenwoordigers van hun regeringen hebben er zitting in. Alle gemeenten van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest en van de provincies Vlaams-Brabant en Waals-Brabant, evenals de federale overheid zijn van rechtswege lid van de hoofdstedelijke gemeenschap. De provincies Vlaams-Brabant en Waals-Brabant kunnen vrij toetreden. De gewesten sluiten een samenwerkingsakkoord om de nadere regels en het voorwerp van dit overleg vast te leggen. De op- en afritten van de autosnelwegring om Brussel (R0) mogen enkel worden gesloten of onbruikbaar worden gemaakt nadat daarover overleg is gepleegd tussen de gewesten in de hoofdstedelijke gemeenschap bedoeld in het eerste lid. Bij wijze van overgangsmaatregel heeft het in het derde lid bedoelde overleg plaats buiten de hoofdstedelijke gemeenschap in afwachting van het sluiten van het in het tweede lid bedoelde samenwerkingsakkoord.](2) ---------- (2)<W 2012-07-19/26, art. 1, 041; Inwerkingtreding : 01-09-2012> |
“In het bijzonder mobiliteit, verkeersveiligheid en wegenwerken vanuit, naar en rond Brussel.” Dit klinkt toch zo slecht niet, zelfs logisch. We nodigen u evenwel uit om eens de waslijst van aangelegenheden vermeld onder het artikel 6, §1 van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 te lezen.
De acht partijen kozen dus voor de oprichting van toch weer een nieuwe instelling en zeer opvallend maar ook heel onrustwekkend is dat de acht partijen de metropolitane gemeenschap wilden vergrendelen in een bijzondere wet zodat deze een eigen leven kan leiden. Een herziening of afschaffing ervan is zo quasi onmogelijk.
Waarom een lege doos betonneren in een bijzondere wet?
BMR heeft dus geen economische maar een Franstalig politieke logica wat zijn invloed op de administratieve werking van Vlaams-Brabant zal hebben en die een ernstige bedreiging zal vormen op ons Vlaams sociaal en cultureel weefsel in Vlaams-Brabant. En laten we ook de Brusselse Franstalige gerechtelijke inmenging in Vlaams-Brabant niet vergeten.
Qu’en pensent les Bruxellois?
Op 05 juli 2016 was er nog een bespreking aangaande BMR in de Commissie voor de Financiën en de Algemene Zaken van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement (verslag).
Vincent De Wolf (MR) en de PS (Julien Uyttendaele, Rudi Vervoort) zijn hevig teleurgesteld door minister-president Geert Bourgeois omdat deze laatste BMR als overlegorgaan tot een strikt minimum wil houden. De Franstaligen willen een zware structuur, met budgetten, personeel en een verregaande juridische structuur. Niet enkel om te beslissen maar ook om EU-subsidies te kunnen binnenrijven, dus structuren op poten zetten om geld uit de EU-pot te graaien en om postjes aan politieke vrienden te geven.
Uyttendaele steekt het niet onder stoelen of banken:
BMR is een Groot Brussel.
Johan Van den Driessche (N-VA) en Brigitte Grouwels (CD&V) herhalen de Vlaamse visie met betrekking tot BMR. Open-Vld en sp.a komen niet tussen in het debat omdat hun broodheren, respectievelijk MR en PS, reeds gesproken hebben.
|
Johan Van den Driessche (N-VA) | 
|
Zoals reeds aangehaald, Franstaligen en sommige Vlamingen blijken ook te vergeten dat de gewesten niet enkel rond Brussel elkaar raken, maar dat Wallonië en Vlaanderen wel degelijk in andere provincies gemeenschappelijke grenzen hebben. Daarom is het beter om bilateraal akkoorden te sluiten in plaats van geldverslindende en ineffectieve structuren in het leven te roepen.
Brussel, hoofdstad Vlaanderen af
Als geboren en getogen Brusselaar stel ik dat het tijd wordt dat Vlaanderen de blunder rechtzet om een hoofdstad te hebben die in een ander gewest ligt. Op gemeenschapsvlak kan men dit nog enigszins rechtvaardigen, ofschoon dit ook een dode letter geworden is na de staatsgreep in 2011. Op dat moment werd -ongrondwettelijk nota bene- de Franstalige gemeenschap omgetoverd in een federatie Wallo-Brux van twee gewesten zijnde de Waalse en Brussels Hoofdstedelijke: Fédération Wallonie-Bruxelles. De Franstaligen gaan hier wel voorbij aan het feit dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wettelijk tweetalig is. De Vlaamse Brusselaars zitten nu plots in een ééntalig Franse federatie waarbij voor gemeenschapsmateries zoals kindergeld, gezondheidszorgen en bijstand ze nu met de zesde staatshervorming de facto in Wallo-Brux zitten (Kaarsen branden voor de Heilige Emilie door Bart Maddens). Fijn!
Laat Brussel dan maar schieten als Vlaamse hoofdstad, laat Brussel de (federale) hoofdstad van België zijn, maar niet als volwaardig gewest. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is sedert zijn ontstaan in 1989 gestaag achteruit geboerd. Van de destijds rijkste regio was na zes jaar in 1995 hiervan geen sprake meer: het gemiddelde inkomen van de Brusselaar bevindt zich onder het landelijk gemiddelde (Knack, 21/09/2015). Brussel kan niet leven zonder Vlaanderen.
Laten we dan maar terug de functie van federale staatssecretaris van Brussels aangelegenheden invoeren, waarbij de federale regering -hopelijk een ware reflectie van de Belgische bevolking- kan instaan voor een rechtvaardige behandeling van Vlamingen in Brussel. De twee gewesten dienen Brussel te helpen en dienen te blijven investeren in hun federale hoofdstad, zonder partij en rechter te zijn, maar wel met het principe van wie betaalt, bepaalt.
Bovendien, waarom zouden we dan de zaak nog meer laten verzieken door de natte MR-droom over BMR te realiseren, en de Brussels miserie te exporteren naar Vlaams-Brabant?
Maggie De Block, schatplichtig aan de MR
We weten dus dat voor MR een Belgisch Brabant een natte droom (BMR: Brabant Mouvement Réformateur?). We willen niet zo ver gaan om te stellen dat BMR op langere termijn eigenlijk een miniatuur unitaire Belgische staat is, gelegen tussen de twee andere gewesten (Vlaanderen en Wallonië). MR kan dit niet alleen en heeft hierbij hulp van Vlamingen nodig.
Maggie De Block (Open Vld) is en blijft de populairste politieke figuur in zowel Vlaanderen, Brussel als Wallonië (HLN, 10/04/2016). Vandaar dat men bij de laatste verkiezingen steeds sprak van het Maggie-effect in Vlaams-Brabant.
Foto L'Avenir
We hebben evenwel moeten vaststellen dat er een win-win relatie bestaat tussen enerzijds Open Vld (in Vlaams-Brabant) en MR (link). Niet het zogenaamde Maggie-effect bracht zo veel stemmen op voor de Vlaams-Brabantse Open Vld maar wel de massale transfer van Franstalige stemmen van voornamelijk MR naar Open Vld (De heimelijke BHV-bonus is niet min, Maggie en/of BHV, Maggie: VB-achterban van Open VLD in Vlaams-Brabant).
Bij deze geven we een antwoord op de vraag van het Vlaams Geneeskundigenverbond (VGV) en Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen (OVV) “hoe het komt dat De Block zich voor de kar van de Franse gemeenschap spant om andermaal tegemoet te komen aan de voorrechten van de Franstaligen.” (HLN, 05/07/2016)
Is het dan zo opvallend dat het kabinet van Maggie De Block het een beetje bizar vindt dat het Verbond der Vlaamse tandartsen (VVT) om een gepaste reactie vraagt omdat de schorsing van de Franstalige quota-regeling tandartsen moedwillig werd uitgelokt? (HLN, 02/08/2016).
Open taalgrenzenbeleid (langs Vlaamse kant alleen maar)
Dit beleid is al een tijdje bezig in sommige Vlaams-Brabantse gemeentes, en jawel hoor, ook in het Hoeilaart van Tim Vandenput. De Franstaligen konden stemmen voor UF of voor Open-Vld, die laatste trok toen al voluit de Belgische kaart. Schepen van integratie en nu voorzitter Open-Vld vrouwen stelde onder meer dat het een verrijking voor de Vlamingen is om een andere taal in hun Vlaamse gemeente te spreken.
Hoeilaart ligt gekneld tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Waals Gewest met heel dichtbij Waver en Louvain-La-Neuve. Enkel als een Hoeilander naar het Oosten gaat komt hij in een Vlaamse gemeente terecht, de rest is Franstalig of tweetalig (met lingua franca Frans). Waarom moeten Vlamingen dan nog eens Frans of een andere taal spreken in de eigen zogenaamde Vlaamse gemeente?
Deze trend zien we ook in andere gemeentes in Vlaams-Brabant. Een feit is dus wel dat de partij die deze Franstalige stemmen kan inpalmen (en voor de gemeenteraadsverkiezingen de bijkomende stemmen van EU kiezers die voornamelijk Engels en Frans spreken), een heel grote politieke bonus heeft in Vlaams-Brabant.
Onder het voorzitterschap van Gwendolyn Rutten heeft de Open-Vld het confederaal gedachtegoed afgezworen. Ze heeft een fameuze bocht genomen sedert de novemberverklaring van 2002:
| “De VLD wil een beter statuut voor Vlaanderen door de definitieve keuze voor een confederaal model. Het zwaartepunt komt bij de deelstaten te liggen die bepalen welke bevoegdheden ze aan het federale niveau laten. Het aantal bestuursniveaus moet verminderen. Vlaanderen moet minstens bevoegd worden voor de gezondheidszorgen, de kinderbijslagen, het tewerkstellingsbeleid en het mobiliteitsbeleid. Taalfaciliteiten moeten uitdoven. Elk bestuursniveau krijgt de volledige fiscale autonomie. Wat op een lager bestuursniveau kan, hoeft niet hogerop te worden beslist. Solidariteit kan er nooit toe leiden dat de betalende partij op het eind minder middelen krijgt dan de ontvangende partij. Daartoe is het noodzakelijk dat de solidariteit transparant is.” |
Partijpolitiek = electoraal opportunisme
We kunnen ons niet van de gedachten ontdoen dat de Open-Vld aan een identiteitscrisis lijdt, zich van de Vlaamse bevolking aliëneert en gebrek aan coherentie vertoont. Iets wat Open-Vld ere-burgemeester Willy De Waele kennelijk ook aanklaagt in zijn open brief van 8 augustus 2016 aan Alexander De Croo en Tim Vandenput.
We kunnen op zijn minst stellen dat Open-Vld zich niet kan vinden in de huidige federale structuur (maar dan toch herfederaliseren?), noch in een confederale structuur wegens haar band met de MR die meer is dan een gedeeld liberaal gedachtegoed.
Maar zelfs het liberaal gedachtegoed van Open-Vld is sinds de paarse coalitie sterk naar groen/socialist opgeschoven, zodat men zich kan afvragen of MR zich puur liberaal ideologisch niet beter kan richten op een andere Vlaamse partij, maar dan speelt de cultuur/taal hen wel parten. Was het niet het liberale gedachtegoed dat toenmalig MR-partijvoorzitter Didier Reynders en Bart De Wever samenbracht in een chique restaurant om een volgende regering te vormen zonder de PS? Wat ook lukte, en waarvan vooral de MR de electorale winst zal incasseren.
Uw Dwarsligger
