De kranten - en andere - redacties hebben weer opnieuw publicatiestof: de coronaproblematiek, al bijna anderhalf jaar de bron van talloze epistels, dreigde met het wegzakken van het aantal doden of IZ-patiënten uit te doven. Het moet voor de ‘schrijvelaars’ van kranten en redacties allerhande een verschrikkelijk vooruitzicht zijn geweest: zonder materiaal komen te zitten, zodat ze naar nieuws op zoek moeten.

Maar als de nood het hoogst is, is de redding nabij.

En zowaar: plots duiken daar wel twee onderwerpen op waarmee de journalistiek van de zogeheten mainstreammedia, gekend als MSM, de arme lezer te lijf kan.

Nu is er immers de deltavariant van het Sars-virus opgedoken en volgens lui die het weten kunnen is die variant zelfs gevaarlijker. Mooi toch? Zet de schrijfmachine al maar gelijk aan!

En dan kwam er plots, als manna, een extra-onderwerp uit de hemel gevallen. Letterlijk ditmaal, onder de vorm van (te) overvloedige regen, waarop niemand, de weerdiensten misschien uitgezonderd, zich voorbereid had.

Twee onderwerpen in één klap om de lezer aan de praat te houden! En dat in volle komkommertijd, wanneer er andere jaren ‘gekrasseld’ moet worden om enkele bladzijden bij elkaar geschreven te krijgen.

Ik heb een uiterst slecht karakter. Mijn eisen liggen namelijk hoog. Ik houd dus niet van journalistiek gefemel. Bovendien vind ik dat zelfs journalisten respect horen te hebben voor de schaarse tijd die de moderne lezer ter beschikking heeft. Wie bijgevolg zo stout is onbeschaamd beslag te leggen op iemands kostbare tijd moet ervoor zorgen dat hij of zij echt iets te bieden heeft.

 

Help! Het aantal besmettingen neemt weer toe!

 

Zo lezen we – om een kort excerpt te brengen - nu blijkt dat het aantal besmettingen omhoog gaat:

• Italië scherpt de coronamaatregelen aan (509 nieuwe besmettingen op 63 miljoen mensen);
• Nieuw-Zuid-Wales (8 miljoen inwoners) zit al een maand in volledige lockdown: er zijn in totaal 2000 mensen besmet met de nieuwe Covid-variant;
• Corona sluipt Team Belgium binnen;
• Ruim de helft van de Vlamingen is volledig gevaccineerd.
• Aantal dagelijkse nieuwe besmettingen (sic) met coronavirus stijgt opnieuw.

Daarna volgt een lange lijst met het aantal besmettingen per gemeente, aangevuld met een lijst van details, ook per gemeente.

Kennelijk hoopt men dat de schaarse lezers die niet in het buitenland met vakantie zijn vol spanning de cijfers van hun eigen gemeente zullen opzoeken, in de hoop te mogen lezen dat het met hun eigen gemeente niet zo’n vaart loopt en dat, bijgevolg, hun eigen vel niet in gevaar is en ze opgelucht adem kunnen halen. En daar hebben ze de krant voor nodig, toch?

Ho ja: ergens anders staat vermeld dat het aantal Covid-doden afneemt, maar – zo staat er waarschuwend bij – de afname is verminderd. Tja: zo’n toevoeging is nodig, want anders stort het verhaal meteen in elkaar.

Dat is de oogst van één enkele vluchtige oogopslag in één enkele krant.

Daarmee krijgt de lezer de boodschap die zo nodig dringend de vakantiesfeer moest verpesten: U bent niet veilig. De crisis is niet voorbij! Dus moet u bezorgd blijven, want ook u kunt getroffen worden. Misschien gaat u wel dood. En blijft u vooral onze krant lezen…

De nadenkende lezer haalt ofwel de schouders op, met de gedachte: wat wil je? Dat niemand ooit nog besmet zou raken? Dat is nu eenmaal onmogelijk.

Ofwel vraagt hij zich af of de schrijver van dienst zelf wel goed weet waarover hij schrijft.

Elke wijnbouwer weet immers dat wij elke moment van de dag en de nacht omgeven zijn door wolken van kiemen van allerlei slag: schimmels, gistcellen, bacteriën en virussen en nog wat van dat vies spul. En onafgebroken vechten onze dappere T-cellen tegen besmettingen van allerlei aard. Dag en nacht. Zondag en werkdag.

Wij lopen doorheen wolken met kiemen! Een gezond mens heeft daar geen last van. Het is ‘des levens’.

Een enkele keer zegt een viroloog dan ook dat de soep niet zo heet gegeten moet worden. En ja hoor: het staat voorwaar ook vermeld.

Natuurlijk neemt het aantal besmettingen toe als mensen elkaar meer beginnen te ontmoeten, weer meer gaan feesten en vrij op vakantie gaan! Dat zulks zou gebeuren kon het kleinste kind toch voorspellen? En ja: het gaat om een nieuwe variant. Alleen zegt de viroloog dat hij er zich geen zorgen om maakt.

Je wordt allergisch voor die dagelijkse rist onheilsboodschappen over Corona. Natuurlijk moet er geschreven worden, maar kan het dan wel even wetenschappelijk correct gebeuren? Het aantal besmettingen interesseert me namelijk maar heel matig. De vraag is: hoeveel mensen worden er ernstig ziek? En dan blijkt het om enkele honderden te gaan. Op elf miljoen mensen.

Vaccineren dient om bij besmetting niet ernstig ziek te worden. Niets anders. Zo’n inzicht verwacht ik bij een goed functionerende pers. Men geeft de toestand weer, maar mikt niet op emoties.

Het lijkt er wel heel erg op dat de kranten- en andere redacties maar door zaniken, de mensen verder opjutten, de schrik erin houden en zodoende in de kaart spelen van mensen die stellen dat deze crisis moet dienen om een andere wereldordening tot stand te brengen: de media zijn daarmee zélf de oorzaak van het ontstaan van sommige complottheorieën.

Het ergste van dit alles vind ik echter dat de MSM de burgers niet ernstig nemen. De belastingbetalende burger, die bij verkiezingen verondersteld wordt ’s lands toekomstig beleid te bepalen, wordt door de journalistiek activistisch bespeeld. Dat is niet de taak van de media. Helemaal niet.

Journalisten verliezen daarbij iets fundamenteels uit het oog: deze generatie van burgers is tot haar 18e naar school geweest en ook al is de vrucht daarvan soms bedroevend miniem: iets blijft er toch altijd van hangen. Er rijzen vragen en die zullen blijven rijzen, zeker nu de hemel cijfermatig opklaart. Alleen angst kan de massa nog in de tang houden. Maar zelfs dat werkt bij een steeds toenemend aantal mensen niet langer: die worden achterdochtig en sommigen onder hen zelfs balorig. En zo zijn de media niet alleen zelf de oorzaak van complottheorieën. Hun gedrag draagt bij tot het uitdeinen van wat zij zelf extreemrechts noemen.

 

Overstromingen: het is de klimaatverandering, sukkel!

 

En dan is er dat tweede gefundenes Fressen: de overstromingen na de massieve regenval.

Het leed van de getroffenen grijpt ons allen naar de keel en hulp komt gelukkig snel op gang. Daar is de hulp van de MSM niet eens bij nodig.

Maar moest daar dan zo nodig meteen de klimaatverandering worden bij gesleurd, nog voor experts de kans hadden de hele zaak te onderzoeken? Was het niet ernstiger geweest om een en ander eerst in een breder perspectief te plaatsen?

De geschiedenis leert immers dat in onze Lage Landen overstromingen bij het leven horen. Voor zover we op geschreven bronnen kunnen afgaan verdronken er in onze contreien in de voorbije eeuwen tienduizenden mensen.

Dat er dus een overstroming voorkomt is op zichzelf weliswaar ernstig, maar niet verwonderlijk.

Ik geef hierna een korte opsomming van watersnoden in de Zuidelijke Nederlanden:

• 1134: overstroming in Noord-West-Vlaanderen. Ontstaan van het Zwin
• 1404: eerste Sint-Elisabethsvloed, met veel overstromingen in Oost-Vlaanderen. Tussen Nieuwpoort en Lombardsijde brak de dijk, waarna Margaretha van Male opdracht gaf om een nieuwe dijk te bouwen.
• 1334: zware overstromingen in de streek van Oostende. Het eiland Testerep verdween in de golven.
• 1421: tweede Sint Elisabethsvloed. Land van Saeftinge ontstaat.
• 1477: Damianusvloed: overstromingen in Vlaanderen.
• 1530: Sint -Felixvloed: grote delen van West-Vlaanderen staan onder water.
• 1643: op vele plaatsen breken de dijken van de Maas, met vele doden in heel Limburg.

Zes van de zeven hogergenoemde data vallen binnen de Maunderperiode, toen het gemiddeld vier graden kouder was dan vandaag. Overstromingen waren er dus ook zonder opwarming of klimaatverandering.

Een schoolkind beseft dat overstromingen vele oorzaken kunnen hebben. En ja, ook klimaatverandering kan een factor zijn: een warmer klimaat kan mogelijks leiden tot fellere regenval en dus tot overstromingen.

Maar politiek Groen was er als de kippen bij om de hele ramp op het conto van de klimaatverandering te schrijven. Zelfs premier De Croo vond dat hij een duit in het zakje moest doen en was formeel: de klimaatverandering is in het spel.

Besluit: zonder de klimaatverandering hadden de overstromingen wellicht niet plaats gevonden. Tweede besluit: alle inspanningen moeten op dat klimaat zijn gericht.

De geschiedenis toont hoe voortvarend deze uitspraken zijn.

Moet zoiets door de media niet kritisch worden behandeld? Ze staan toch kritisch tegenover wie Covid-vaccinatie argwanend bekijkt? Of geldt kritische zin alleen maar in sommige omstandigheden? Mogen we dan ook weten welke?

Heeft de klimaatverandering niets met de overstromingen te maken? Waarschijnlijk wel, maar daarmee mag je de andere factoren niet wegvegen.

Even toelichten.

Mensen leven niet lang genoeg om te ervaren dat natuurrampen bij het leven op deze planeet horen. De meesten onder ons maken hoogstens één of twee van dergelijke rampen mee.

Maar wie naar de geschiedenis van onze aarde kijkt ontdekt dat er zich altijd al, overal over de hele wereld, rampen hebben voorgedaan. Vulkaanuitbarstingen, massieve sterfte, ziekten, droogten of omgekeerd watersnood, landverschuivingen, inslagen van objecten uit de ruimte. En dan zwijgen we maar over de plaag van de oorlogen.

De waarheid is even simpel als ze hard is: omdat we te kort leven beseffen we dat niet genoeg, maar de Aarde is niet de veilige planeet die we verlangen.

Verslaggeving als zodanig over al deze gebeurtenissen is uiteraard noodzakelijk. Wel is de manier waarop die verslaggeving plaats vindt irritant: zonder voldoende omkadering en relativering. Alsof het de bedoeling is de mensen de daver op het lijf te jagen.

Op het ogenblik dat dit geschreven wordt, schrijven kranten over de zowat 1,5 miljoen ton afval van de watersnood op Waalse wegen. Maar beseffen we dat ons alleen al in Nederland tegen 2050 43 miljoen ton afval van windmolens staat te wachten en nog eens 80 miljoen ton afval van zonnepanelen? Dwingt zulks niet tot nuancerende journalistiek?

Dit is het probleem dat zo vele nadenkende mensen met de tegenwoordige MSM hebben: die beschikken over alle informatie om een genuanceerde berichtgeving mogelijk te maken. Maar ze doen wel hun uiterste best om de indruk te wekken dat ze op de eerste plaats groen-rode activisten zijn en dat hun verslaggeving moet passen in politieke of maatschappelijke agenda’s.

Er zit dus een valse noot in het concert van de MSM. Wie nader luistert hoort die noot meteen en wantrouwt vervolgens de MSM, waarna diezelfde media de lui, die ze eerst zelf wantrouwig hebben gemaakt, wegzetten als complotdenker, antivaxxer, klimaatontkenner of, godbetert, als extreemrechts.

De krantenverkoop is problematisch geworden. Redacties zijn op zoek naar middelen om hun verkoop op te vijzelen. Dat doe je echter niet door de mensen de daver op het lijf te jagen maar door in het centrum van het maatschappelijk debat te gaan staan. En dat, op zijn beurt, vereist evenwichtige, volledige en genuanceerde berichtgeving.

Krantenredacties staan onder druk om zo goedkoop mogelijk te werken. Dus moeten de artikels korter - een groot probleem voor audiovisuele media, trouwens -, want dat vraagt minder researchwerk.

Een maatschappij die democratisch wil zijn, mag dat excuus niet aanvaarden.