Dat we deze beide onderwerpen, klimaat en energie, apart vermelden is heel belangrijk, want door de koppeling van beide is er grote verwarring ontstaan, waarvan ook academici misbruik maken om ons eenzijdig te informeren en daarbij zelfs wetenschappelijke nonsens niet schuwen.
Onlangs schreef journalist en tv-maker Jeroen Denaeghel: "We weten ondertussen dat 'het vijf voor twaalf is en Trump een ramp voor het klimaat' - mag het niet ietsje meer zijn? (…) De wetenschappelijke duiding is onbestaande of kinderlijk simplistisch - zo stelt men bijna altijd de klimaatopwarming voor als een rechtstreeks gevolg van de stijgende CO2-uitstoot, terwijl men andere oorzaken (methaangas, zonneactiviteit, terugkoppelingsmechanismen...) niet vermeldt. De kijker wordt zo niet enkel onvolledig geïnformeerd, hij hoort ook nooit een andere klok dan die van een handvol milieuactivisten. En dat is gevaarlijk. Niet omdat ik de opwarming van de aarde in twijfel trek, maar omdat een kritisch, waakzaam oog noodzakelijk blijft.'"
Het is inderdaad méér dan opmerkelijk dat de opwarming van de aarde uitgeroepen werd tot dé uitdaging voor de mensheid, maar wetenschappers geweerd worden in het publiek debat terwijl politici van allerlei slag hun ‘waarheid' ter zake mogen etaleren. Aldus blokletterde Meyrem Almaci (voorzitter Groen!) in De Morgen: “Trumps besluit is ronduit gevaarlijk voor het voortbestaan van de planeet”. Mag het niet ietsje minder zijn?
Marijn Poels
Ik benijd mijn Nederlandse vrienden die terecht mogen pronken met een onderzoeksjournalist - die naam waardig - Marijn Poels, die de moed had om een kritische documentaire te maken over de klimaatzaak en de banbliksems in koop nam. Zijn film werd door de media doodzwegen: ‘Ze weigerden simpelweg. Volgens hen was het verhaal te verwarrend voor het publiek in deze tijden dat de klimaatverandering onder druk staat en het populisme opgang maakt. Geen aandacht geven aan deze documentaire was volgens hen een zaak van journalistieke verantwoordelijkheid. Die redenering werd gevolgd door bijna alle grote filmfestivals om de film te weigeren.' Zijn documentaire met als titel The Uncertainty Has Settled werd desondanks vertoond in zo'n 100 cinema's in vijf landen en kreeg drie prijzen, in Berlijn, Los Angeles en Oostenrijk. De film was te zien in Gent op 23 juni 2017 (een verslag volgt).
Hoewel we verkiezen om anoniem te publiceren als 'Dwarsliggers', willen we onze lezers toch verzekeren dat we niet zomaar schrijven zonder wetenschappelijke kennis. We hebben binnen ons team aanzienlijke natuurwetenschappelijke kennis en ervaring voorhanden. Voor het klimaatdossier kunnen wij daarenboven rekenen op onze uitstekende contacten in de academische wetenschappelijke wereld, weliswaar niet in België maar wel in de Verenigde Staten, Canada en Duitsland.
Terwijl Knack zich interesseert voor een Vlaams ‘politiek wetenschapper', Clara Vandeweerdt, doctoraatsstudente aan het befaamde Massaschusetts Institute of Technology (MIT, en NIET befaamd om zijn menswetenschappen), kunnen wij desgevallend een beroep doen op de kennis van professoren en gastdocenten van het MIT en ander gereputeerde Technologie-Instellingen; specialisten in exacte wetenschappen: wiskunde, fysica, scheikunde, …
Daarom durven we een wetenschappelijk debat zonder taboes aangaan en hopen dat uiteindelijk de rede het zal halen op een ideologie, een geloof. Want de opwarming van de aarde is géén geloofspunt, het is een natuurlijke evolutie die zich geen zier aantrekt van wat de mensen al of niet geloven.
We beginnen het drieluik met een inleidende vraag: Hoe kan het dat zo veel mensen zonder zelf te 'weten' toch overtuigd zijn van hun eigen gelijk?
Deel I : Het Nepnieuws
Het zijn hippe begrippen geworden, nepnieuws of ‘fake news' en de reactie erop van de media met feitencontroles ‘fact-checks'. Zo hoort het, maar niet selectief en zonder taboes, want niets is gevaarlijker dan het verspreiden van foute informatie, vooral wanneer daar grote gevolgen aan vasthangen.
Het hoeft niet altijd dramatisch te zijn en het is heel zeker géén eigentijds probleem. Nemen we eens een relatief onschuldig voorbeeld dat generaties ouders hebben gebruikt om hun kinderen meer spinazie te doen eten:
Een Amerikaans professor die in zijn laboratorium onderzoek deed naar de hoeveelheid ijzer in groenten ontdekte dat er in spinazie zeer veel ijzer zat. De marketeers sprongen op dat verheugend nieuws en mede dank zij ‘Popeye The Sailor' konden veel ouders hun spruiten overtuigen om spinazie te eten want dan zouden ze zo sterk worden als Popeye.
Helaas, de professor ontdekte al snel dat hij een kleine fout gemaakt had: hij had voor de waarde van ijzer in spinazie de komma op de verkeerde plaats gezet! Er zat tien maal minder ijzer in spinazie dan hij eerst gepubliceerd had. Ootmoedig informeerde hij de media van zijn vergissing. Maar dubbel helaas voor al die kinderen: Popeye een bedrieger? dat mocht en kon niet waar zijn! En dus werd zijn bekentenis niet opgepikt door de media en kon Popeye zijn zegetocht beginnen. Tot Duitse onderzoekers de fout rechtzetten (in 1937) maar zelfs in mijn jeugd, en dat was gelukkig een heel stukje later stond Popeye nog altijd voor “van spinazie word je sterk!”
Veel nepnieuws, waartegen de waarheid niet opgewassen is, gaat een eigen leven leiden. Wij vroeger ons af hoe dat komt en selecteerden voor u twee bijdragen hierover:
De Duitse journalist Patrick Bernau van de Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) schreef op 23 mei een artikel ‚De Bedrieglijke Tijdgeest‘ waarin hij uitlegt hoe het komt dat nepnieuws – hij neemt als voorbeeld de aandelenmarkt - blijvend alle kritiek kan doorstaan. Bijzonder interessant en al zeker geen artikel dat u in onze pers zult lezen!
Gerard De Beuckelaer hield als dwarsligger de pen vast en het resultaat is een ongemeen interessante analyse met als titel ‘Verleden en Toekomst'.
Daarin poneert hij dat we het verleden in beperkte mate kunnen kennen maar niet kunnen beïnvloeden, terwijl we de toekomst in beperkte mate kunnen beïnvloeden maar niet kunnen kennen.
Het is een oproep tot bescheidenheid én vooral ook een smeekbede om terug te keren naar de voornaamste verworvenheid van de Verlichting: durven (zelf) weten – aude sapere - in plaats van onwetend, klaplopers achterna te lopen.
In Deel II "De aarde warmt op? JUIST. Door de mens? FOUT!" zullen we dieper ingaan op de belangrijkste vragen over de opwarming van de aarde en een globale energieomslag.
Uw Dwarsligger
