Toen op 4 april in het dorp Khan Shaykhun een bom dood en vernieling zaaide wisten we onmiddellijk wie verantwoordelijk was, Assad. De Dsjihadisten lachten zich een breuk toen Donald Trump als vergelding een Syrisch vliegveld bombardeerde!
Foto uit artikel Die Welt
Technische twijfels deden ons zwijgen
Vanuit mijn professionele kennis vond ik de snelheid waarmee deze aanval werd in kaart gebracht heel ongewoon. Een burgeroorlog met veel verschillende partijen in het conflict, met spionnen die in alle kampen aanwezig zijn, neen: zo snel roept meer vragen op dan het antwoorden produceert. Maar vooral de technische tegenstrijdigheden vielen op.
Ja, er waren de beelden van een slachtoffer en het symptoom van een vernauwde iris (pinpoint pupil of myosis) is een typisch symptoom van de gekende neurotoxische agentia waaronder sarin, soman, tabun en VX. Er kwam ook heel snel een tegenbericht: het zou gaan om een depot met illegale chemische wapens van de opstandelingen die getroffen werd door de aanval van Assads Luchtmacht. Hierover kwam nog dezelfde avond een ‘specialist’ op Canvas vertellen dat zoiets niet kon. Door de hitte van de ontploffing zou sarin volledig opgebrand zijn en dus was het nepnieuws. Assad was de enige die het kon gedaan hebben. Niemand van de media die zich vragen stelde: het was immers Assad, de gedoodverfde oorlogsmisdadiger, die nog maar eens zijn wreedheid demonstreerde. Wie zou dan nog twijfelen, behalve dwarsliggers?
Toen we met de dwarsliggers alle gekende elementen op een rijtje zetten botsten we al snel op ontbrekende informatie die ons deed twijfelen. De uitleg van de specialist vonden we niet overtuigend om technische redenen. Een bom veroorzaakt niet enkel een hittegolf maar eerst een schokgolf waardoor objecten weggeslingerd worden vooraleer ze in brand kunnen vliegen. Dat was voor ons het zoveelste nepnieuws door weinig kritische media die meegaand in de waan van de dag telkens opnieuw hun geloofwaardig op de helling zetten.
Drie materiële elementen deden ons twijfelen. Zonder de beschikbare technische details in extenso weer te geven:
- Een brisante bom is gevuld met springstof en ontploft in duizenden scherven, terwijl een chemische agens vervoerd wordt in een obus die op een bepaalde regelbare hoogte tot barsten wordt gebracht waarbij het agens zich als een ‘regen’ verspreidt over een oppervlakte. Ook wanneer de obus pas barst na contact met de grond is er geen brand en evenmin een krater. Wanneer daar toch zoveel volk rondliep dat met kennis van zaken kon uitmaken dat het om een oorlogsgas ging was het toch gemakkelijk geweest om dergelijke opengescheurde obus te vinden.
- Er was sprake van een krater en een hevige brand na de ontploffing wat evenmin het geval is bij een aanval met een oorlogsgas. Er was ook nergens sprake van een gecombineerde aanval met zowel conventionele als chemische munitie.
- Er was wel het beeld van een kind maar niet van veel meer slachtoffers met myosis en niemand kon de verspreide beelden toewijzen aan een organisatie of bron ter plaatse.
Bij gebrek aan voldoende ‘weten’ hebben we daarom over deze aanval niet bericht. Maar onze grote twijfel bleef en deelden we ook met een journalist van de VRT die om informatie vroeg. De manier waarop hier eens te meer de waarheid geweld werd aangedaan is heel belangrijk, want het weerspiegelt een tijdsgeest, een mindset die al veel onheil veroorzaakt heeft en nog zal veroorzaken.
Seymour M. Hersh
Op 25 juni publiceert Die Welt een verslag van Seymour M. Hersh. Hersh is niet de eerste de beste. Hij is de bekendste onderzoeksjournalist van de VS die onder meer het bloedbad van My Lai in Vietnam onthulde en daarvoor de Pulitzerprijs kreeg. Ook het folteren in de Abu Graib gevangenis in Bagdad bracht hij aan het licht. Iemand met zijn reputatie én zijn toegang tot vertrouwelijke informatie is veel geloofwaardiger, temeer daar hij ook de tijd nam om deze zaak grondig te onderzoeken. Getuige zijn relaas van vijftien pagina’s dat tot in detail een totaal andere waarheid laat zien.
Het volledige verslag (in het Duits) kan u hier lezen. (LUFTANGRIFF GEGEN ASSAD Vergeltungsschlag in Syrien. Trumps rote Linie)
Een uittreksel (vrije vertaling): “De VS inlichtingendiensten hadden de president gewaarschuwd dat het niet bewezen was dat de Luchtmacht van Assad inderdaad chemische wapens ingezet had. Op dat ogenblik (dus voor het bevel voor de vergeldingsaanval op 6 april) gaven de beschikbare inlichtingen dat de Syrische luchtmacht een vergadering van Dsjihadisten wilden aanvallen. De Russen hadden de Syriërs speciaal daarvoor een geleide conventionele bom ter beschikking gesteld. De Amerikanen wisten dat vermits dagen ervoor reeds de Russische inlichtingen diensten dat gemeld hadden aan de Amerikanen die in DOHA gestationeerd waren.”
Uit Hersh’ zijn onderzoek blijkt ook dat president Trump niet wou luisteren naar zijn raadgevers en toch het bevel gaf tot deze onterechte vergeldingsaanval. De uitleg: hij wou absoluut zijn imago van ‘Tough Guy’ bewijzen: Een Amerika dat niet langer met zich laat spotten.
Deze motivatie is coherent met zowel eerdere uitspraken over Obama als met onze informatie van VS-piloten in Syrië die zich in de Obama-periode ergerden aan de beperkingen die hen door Washington werden opgelegd en waardoor ze heel dikwijls belangrijke doelwitten niet mochten aanvallen (wegens collateral damage).
Hersh eindigt zijn verslag met een betekenisvolle bedenking (vrije vertaling): “Eind april verdween de crisis uit de actualiteit, terwijl Rusland, Syrië en de VS zich opnieuw concentreerden op de vernietiging van IS en de Al-Qaida-milities. Enkelen die tijdens de crisis erbij waren in het Witte Huis worden echter geplaagd door nachtmerries. “De salafisten en Djihadisten hebben alles bereikt wat ze met dit sprookje over zenuwgas door Syrië konden bereiken” vertelde mij een informant en verwees naar de oplopende spanningen tussen Rusland, Syrië en de VS. “Wat zal er gebeuren al er opnieuw een foute melding komt over een sarin-aanval door Syrië? Denken jullie dat die gasten niet al bezig zijn met de volgende aanval voor te bereiden. Trump heeft dan geen andere keuze meer dan opnieuw met bommen te antwoorden, en ditmaal nog harder. Hij is onbekwaam om toe te geven dat hij een fout gemaakt heeft.”
(Das Weiße Haus hat auf mehrere Anrufe und schriftliche Fragen zu den Vorgängen in Chan Scheichun und Al-Scheirat bis zum Redaktionsschluss nicht reagiert.)
Deze bijdrage van Hersh is niet de enige over de burgeroorlog in Syrië. Voordien publiceerde hij op 7 januari 2016 een uitgebreide analyse van Obama’s Syrië politiek inclusief de militaire steun (bewapening en logistiek door de CIA) van de gematigde oppositie tegen Assad, ook IS. Lees hier artikel
Onderzoeksjournalistiek en Fake News
We kunnen ons voorstellen dat de media de chemische aanval en de vergeldingsaanval op een Syrisch luchtmachtbasis zo snel mogelijk willen publiceren. Ook dat de redacties zich op de borst kloppen wanneer ze de concurrentie net één minuutje sneller af waren. Toch is dat zielig wanneer men weet dat de waarheid in oorlogssituaties zo gemakkelijk gemanipuleerd wordt en elke ongecontroleerde publicatie de facto bijdraagt tot nog meer ondoorzichtigheid. Wordt het geen schuldig verzuim wanneer ze andere invalshoeken weigeren te publiceren? En net zoals Trump zijn ook veel redacties niet bekwaam (tenzij ze ertoe gedwongen worden) om hun fouten toe te geven en volharden ze liever in de boosheid dan een rechtzetting te publiceren.
Wanneer ze een berichtje binnenkrijgen van BELGA dan springen ze daarop als gekken en copy-pasten zonder zich ook maar af te vragen of ze daarmee de waarheid dienen of enkel het commerciële gewin. De vermelding van ‘Bron: Belga’ volstaat om later elke verantwoordelijkheid voor het verspreiden van Fake news te kunnen afwentelen op BELGA (of een andere nieuwsdienst).
Zopas was het opnieuw raak: Verschillende kranten (DS, DM) en het weekblad Knack springen op volgend bericht van BELGA:
‘Experts bevestigen gebruik van sarin in april’
“Experts van de internationale organisatie voor een verbod op chemische wapens (OPCW) bevestigen in een onderzoeksrapport dat er op 4 april in het dorp Khan Cheikhoun in Syrië wel degelijk sarin, een dodelijk zenuwgas, is gebruikt. (…) Volgens de onderzoekers werd een groot aantal personen, van wie velen dood zijn, blootgesteld aan (een type van) sarin. OP DE PLAATS VAN DE AANVAL WAS EEN KRATER TE ZIEN. Het rapport is voorlopig nog vertrouwelijk, maar het Franse persagentschap AFP kon het inkijken.”
Wie vertrouwd is met de techniek weet meteen dat de aanwezigheid van een krater net het omgekeerde bewijst: dat er een conventioneel wapen gebruikt werd en géén chemisch wapen. Of er in het rapport werkelijk zo’n enormiteit staat of dat het foute vertaling is weten we niet. Wat we alvast wel weten is dat copy-pasten duidelijk geen enkel technische kennis over de inhoud vereist.
Wat dit bericht wél doet is het rapport van Hersh en onze vermoedens bevestigen.
Wat er nog in staat (Knack):
“Het rapport dient als basis voor een gemeenschappelijke commissie van de VN en OPCW, die moet oordelen of het Syrische regime verantwoordelijk was voor de chemische aanval. In het dorp kwamen 87 mensen om, van wie vele kinderen. Volgens het Westen zaten de troepen van al-Assad achter de aanval, maar die ontkent. De Amerikaanse troepen voerden als vergelding een tegenvaanval uit, in de nacht van 6 op 7 april, op de Syrische basis van al-Shayrat. Het Syrische regime werd er eerder al door de VN van beschuldigd aanvallen met chloorgas te hebben uitgevoerd, in 2014 en 2015. IS zou dan weer mosterdgas hebben gebruikt in 2015.”
Een schoolvoorbeeld van pure framing: ‘Syrië gebruikte al chloorgas, IS mosterdgas’, wat de vermoedens moet versterken dat Assad de schuldige is. Nergens is er sprake van andere partijen die wel de grootste winnaars zijn. Cui bono is duidelijk NIET ASSAD, wel zijn tegenstanders, het Westen incluis.
Wat we niet mogen verwachten van de media, dat ze hierover nadenken in plaats van klakkeloos nepnieuws te vermenigvuldigen, zouden we wel mogen verwachten van de EU en onze BE en NL regeringen, vooraleer te applaudisseren en hun karretje vast te haken aan Amerikaanse militaire interventies.
Pjotr's Defensieteam
Foto: Die Welt
