Frans Vandenbosch is reeds enkele jaren onze gastauteur en zijn bijdragen over China, waar hij heel lang werkte en leefde, worden door veel lezers geapprecieerd. Tijd voor Hägar om hem eens in zijn biechtstoel aan de tand te voelen.

Hägar: Xi Jinping werd door de redactie van Knack uitgeroepen tot ‘Man van het Jaar 2018’. Wat denkt u over de sterke man van China?

FV: Toen Xi Jinping aantrad begin 2013 had ik en vele van mijn Chinese vrienden bedenkingen. Ik heb dat destijds ook heel duidelijk gemaakt op discussiefora in China. Het leek er toen op dat Xi Jinping het land terug écht Communistisch ging maken. Dat heeft hij uiteindelijk niet gedaan. Integendeel, hij heeft China nog meer kapitalistisch gemaakt, nog sneller de staatsinstellingen ontvet en de staatsbedrijven geprivatiseerd.
Hij heeft ook heel kort na zijn aantreden met zijn “Tigers and Flies” actie een bijzonder harde, brutale strijd gevoerd tegen de weelderig tierende corruptie. Dat kwam mij en veel van mijn zakenvrienden niet goed uit omdat het, nu de smeerolie niet meer werkte, allemaal wat stroever ging. Achteraf moet ik bekennen dat het dringend nodig was, en dat alles vandaag sneller én efficiënter werkt.  
Ik las ook het artikel in Knack en hoewel Xi Jinping zeker deze titel verdient is de motivatie die in het artikel stond niet de mijne.

Hägar: Het is niet de eerste keer dat u het niet eens bent met andere Chinakenners. Hoe zou dat komen?

FV: Als buitenstaander een land en zijn bevolking beoordelen, vooral als je de taal niet beheerst, is riskant. Dankzij mijn kennis van de Chinese taal, het feit dat ik woonde en werkte in China en via mijn activiteiten op de Chinese sociale media kon ik een groot netwerk uitbouwen en kreeg ik toegang tot bronnen die niet voor iedereen beschikbaar zijn. Trouwens, het is niet alleen China waarmee wij als Europeanen te oppervlakkig omgaan of dat we beoordelen vanuit een misplaatste superioriteit. Heel veel maatschappelijke problemen zijn ons vreemd en botsen met ‘onze’ verworvenheden. Wie China wil leren kennen moet eerst afstand kunnen nemen van zijn eigen overtuiging die in de weg staat van een objectieve kijk op China. Culturele flexibiliteit heet dat.

 

 

Hägar: Het is inderdaad moeilijker om een land en zijn bevolking te doorgronden wanneer men de taal of cultuur onvoldoende begrijpt en men aangewezen is op Engelstalige informatie die soms ook wel bedoeld is om te misleiden, of niet?

FV: Absoluut. Tussen China en de US is er een economische oorlog aan de gang op leven en dood. Daarbij spelen de media een belangrijke rol. De westerse mainstream media worden volop ingezet om China als vijand voor te stellen aan de consumenten. Tot hier toe lukt hun dat vrij goed. Sommige artikels in de Amerikaanse pers komen recht uit de pen van de inlichtingendiensten. De techniek is vrijwel altijd dezelfde: een sandwich met veel beleg, een mengeling van feiten en de in te lepelen boodschap. Onze media in Vlaanderen nemen dat alles kritiekloos over. Er zijn maar weinig Europese landen waar de media zich kritisch opstellen t.o.v. de Amerikaanse media. Denemarken, Finland, Hongarije en een paar andere landen hebben het begrepen.

Hägar: In Europa en heel zeker ook in België is er veel kritiek op de Chinese dictatuur. Hoe ziet u dat?

FV: Wel, nemen we eens de kritiek die in het Knackartikel stond over die ‘ongeziene maatschappelijke surveillance’. Dan gaat het onder meer over het document An outline for progress through 2020. In onze westerse media wordt dat vaak het “Social Credit System” genoemd. Dat is een erg misleidende benaming. Het gaat niet om één solide systeem, opgezet door de centrale regering maar om meerdere doelstellingen:
1. Een commercieel Sesame credit systeem, zoals toegepast op Alibaba en de meeste andere e-commerce websites, een rating systeem om goede kopers te belonen, …
2. Een veelvoud van verschillende AI experimenten (artificiële, kunstmatige intelligentie) in verschillende steden over heel China. Veelal om “law enforcement” te bevorderen of te ondersteunen. Belangrijk, want de wet doen respecteren (Law enforcement) is nog altijd een groot probleem in China. Veel Chinezen betalen bijvoorbeeld hun verkeersboetes of andere door de rechtbank opgelegde straffen niet.

 

Voor een objectieve benadering van het Social Credit System, kan ik volgende bijdrage aanbevelen: What foreign media misses in China's Social Credit

Hägar: Wat denkt u over de recente kritiek op een firma die zijn personeel vernedert met een publieke lijfstraf – verplichten op handen en knieën door de dorpsstraat lopen - omdat ze de vooropgestelde jaarresultaten niet haalden? Graag ook achtergrond nieuws over bedrijf en werknemers.

De film die deze werknemers toont al kruipend op straat werd op 15 januari gepost op Miaopai 秒拍 een heel populaire video-sharing app in China. Via Miaopai vinden die video’s hun weg naar de sociale media WeChat en Weibo. En van daar naar de mainstream media in China en het Westen. Hier werd dit filmpje via twitter verder verspreid zonder dat men de moeite deed om achtergrondinformatie te zoeken. Daardoor wordt de indruk gewekt dat dit in gans China schering en inslag is.
Wat we nergens lazen en toch belangrijk is:
Dat de politie tussenbeide kwam om het spektakel te stoppen. Dat de film intussen al 3 miljoen keer gedeeld is en duizenden verontwaardigde reacties uitlokte op de sociale media. Dat zowat iedereen de behandeling van de werkneemsters als onmenselijk afkeurden en dat als reactie op de beelden het bedrijf nu gesloten is. 
Voor een goed begrip nog dit: Het gaat om een klein bedrijfje dat schoonheidsproducten verkoopt. Tengzhou is een voorstadstadje van Zaozhuang in de Shandong provincie, niet zo heel ver van Jining. In China werken geen “vreemde arbeiders”. De nóngmín (letterlijk “boeren”) die in de meeste grote kuststeden in de fabrieken werken zijn inwijkelingen van het rondom liggende platteland. Maar dat geldt niet voor Tengzhou, de economie draait daar niet zo heel goed, nog te veel oude berdrijven met een communistische stijl, geen Strategic Emerging Strategies (SEI) zoals in de rest van China. De werknemers zijn daar plaatselijke inwoners van Tengzhou. Er moet daar dringend eens aan de boom geschud worden. Enige tijd terug las ik een in artikel dat er in China nog een drietal “haarden van Mao-stijl Communisme” zijn. Eén van die haarden was niet zo ver van Tengzhou. Ik moet daar dringend eens gaan kijken, voor alle Communisten in China uitgestorven zijn.
Hägar: Welke rol speelt XI Jinping in het conflict tussen de USA en Noord-Korea?

Al de beweringen in mijn artikel “een Chinese kijk op de Korea crisis” van augustus vorig jaar verlopen precies zoals voorspeld. Vorige week is Kim nog maar eens op bezoek geweest bij Xi Jinping en heeft hij zijn instructies meegekregen. De strategie die Xi Jinping uitgetekend heeft voor de hele Noord Pacific area verloopt perfect volgens plan.

 

 

Hägar: Wat maakt Xi Jinping zo uitzonderlijk?

Knack verwijst naar een artikel in de People’s Daily, het officiële communicatiekanaal van de Communistische Partij; Knack: “De toon van het stuk is triomfantelijk. China moet deze 'historische periode van kansen met fantastische vooruitzichten' aangrijpen en het wereldleiderschap op zich nemen. (...) De wereld heeft China nodig.' Die glorierijke toekomst komt er evenwel enkel, zo besluit het artikel, als het land als één man achter zijn leider gaat staan.” 

FV: Ik herinner mij de publicatie van dat manifest. Het was op een moment dat het leek of de US geleid werd door de ‘Deep State’. Ik heb daar toen een paar dingen over geschreven die ik kan samenvatten als: “eindelijk”. Eindelijk is er iemand die het heft in handen neemt. Terloops: de People’s Daily is niet de slaafse volger van de Communistische Partij, er zijn bijna elke week heel kritische artikels die door de Chinese regering niet altijd gesmaakt worden. De People’s Daily journalisten zijn al een paar keer op straat gekomen tegen de aanbevelingen die ze van de CCP krijgen.

Niet enkel naar Chinese, maar vooral naar Westerse normen is Xi Jinping een uitgesproken leider met uitzonderlijk talent. China is vandaag de machtigste economische natie van de wereld. En het is in China zoals in alle landen, de economie die álles bepaalt, ook de politiek. Het Belt and Road project, Xi Jinpings eigen uitvinding en troetelkind is een machtige strategische zet, een manier om de rest van de wereld aan China te binden. Xi Jinping is terecht de man van het jaar.

 

 

 

Chinese politici en media promoten al van voor 2006 Free Trade en hebben het uitgebreid over de nadelen van protectionisme. Het thema was al lang voor het aantreden van Trump bijna elke week op de Chinese TV. Daarbij citeren ze vaak westerse filosofen als Thomas Friedman of Adam Smith. In de Chinese politieke praatprogramma’s  (zoals De Zevende Dag en De Afspraak) zaten er toen al voortdurend westerse en Chinese universiteitsprofessoren en bekende ondernemers om de heilige principes van Vrijhandel duidelijk te maken.

Hägar: Maar de USA met Trump zijn toch ook voor vrijhandel. Zijn kritiek gaat precies over de nadelen die de USA ondervinden van de bestaande handelsakkoorden?

FV: Haha … De zogenaamde vrijhandel die de USA bepleit, is een globaal handelssysteem dat de Amerikaanse economie afschermt. Grofweg genomen is de Chinese economie 3 tot 4 keer meer competitief dan de Amerikaanse. Dat betekent dat een bedrijf in Ningbo vier tandenborstels kan maken voor de prijs van één tandenborstel in Philadelphia. Of dat China een project van een treinverbinding bv. Mombasa-Nairobi kan aanbieden aan een derde van de prijs van een Westers land.
Dat is erg frustrerend voor de westerse economie. De hoge competitiviteit van de Chinese economie is een bedreiging voor het Westen. Europa heeft zichzelf al dood verklaard, de VS blijft nog wat tegenspartelen.

Een nog veel grotere bedreiging voor de westerse economie en welvaart is echter de snelle technologische vooruitgang in China. De massale investeringen in R&D en automatisatie in China hebben de Chinese economie geen windeieren gelegd; de door de US opgelegde importtarieven zijn in minder dan een jaar tijd al bijna helemaal gecompenseerd door lagere prijzen zonder te moeten inleveren op de winstmarges.
En, erger nog voor ons: de investeringen in automatisatie in China zijn niet in de eerste plaats bedoeld om werkkrachten uit te sparen, maar om het productieproces te stabiliseren en daardoor de kwaliteit te verbeteren. Daardoor zal China heel binnenkort in staat zijn om een kwaliteitsniveau af te leveren, hoger dan Japan of Duitsland. US kwaliteit is al lang niet meer het benchmark in China.

Toen ik lang geleden schreef dat de Chinese J-20-gevechtsvliegtuigen technologisch de F-35 overtreffen, werd dat met hoongelach ontvangen (ik heb het tot hier gehoord). Chinezen zijn meesters in trial & error. Ze geven het niet op, zelfs niet na 5, 20 of 100 keer proberen. Een product dat ik na drie jaar R&D, recht uit het labo in productie gebracht heb voor Mercedes Benz C, E en de Maybach klasse vond mijn directie het niet de moeite om ook in China te patenteren “de Chinezen kunnen dat toch niet namaken, te ingewikkeld” dacht men. In minder dan een jaar tijd had Fuyao (in Fujian) het voor elkaar gekregen. Met heel eenvoudige middelen, maar wel dezelfde eindkwaliteit. Intussen maakt Mercedes in Beijing bijna zoveel auto’s als in Bremen, dubbel zoveel dan in de USA. Fuyao is hun nieuwe leverancier. Onderschat de Chinezen niet.

Hägar: De USA kunnen volgens u de tarievenoorlog niet winnen?

FV: Tot vlak voor het begin van de tarievenoorlog was ik er zelf vast van overtuigd dat de US niet de weg zou opgaan van bot protectionisme. “Er komt geen handelsoorlog” schreef ik toen. Eind vorig jaar had ik (puur voor mijzelf) eens de nadelen van protectionisme voor de US bij elkaar geschreven met daarnaast de lijst van ‘wapens’ die China in de kast heeft liggen om de Amerikaanse tarieven te counteren of te bestrijden. Die lijst is indrukwekkend, op de lange termijn kán de Amerikaanse economie daar niet tegenop. Een tarievenoorlog gebruiken in een spel blufpoker tegen China, dat werkt gewoon niet. De Trump adviseurs hadden een perfect precedent: de geslaagde aanval op de Japanse economie  in 1984. Maar daaruit afleiden dat hetzelfde scenario kon toegepast worden op China, was heel naïef.
Zelf dacht ik: de Amerikanen, die zijn toch niet van gisteren, die stellen eerst een solide strategie op met pro’s en contra’s, ze zien dan direct dat ze zo’n tarievenoorlog tegen China nooit kunnen winnen. Ik heb me toen vergist, ik had de Amerikanen slimmer ingeschat.

 

 

Hägar: Volgens Knack is China niet echt in staat om terug te bijten. De Verenigde Staten blijken relatief ongevoelig voor tegensancties, omdat de Amerikaanse economie vooral op binnenlandse consumptie draait.

FV: Dat is onzin. De tegensancties die China genomen heeft vertegenwoordigen een waarde van ongeveer de helft van de Amerikaanse sancties. Dat was een heel bewuste keuze van China. De Chinese sancties zijn echter heel strategisch gekozen, de sojabonenkwekers bijvoorbeeld waren allemaal Trump kiezers. De riedel dat China’s economie gebaseerd is op export naar de VS klopt niet met de feiten. Dat verhaal heb ik al zo vaak gehoord: “China’s economie valt of staat met de export naar de USA.” Dat kan toch niet, puur mathematisch. De explosieve groei van de Chinese economie is gebaseerd op binnenlandse, Chinese consumptie. China zag meer dan vijf jaar geleden de bui al hangen en heeft net op tijd zijn economie export-onafhankelijk gemaakt. Het is de Chinese binnenlandse consumptie die de economie zo massaal doet groeien. Met een bevolkingsaantal, vier keer groter dan de US en een gemiddeld besteedbaar inkomen dat veel sneller groeit dan in de US, is het helemaal niet zo moeilijk om export-onafhankelijk te worden en tegelijk het GDP te doen groeien.
Maar de westerse media blijven maar doordrammen, blijven verkondigen dat de Chinese welvaart afhangt van hoeveel Chinese producten in het westen verkocht worden. In verhouding tot de totale Chinese productie is dat peanuts!

Hägar: Maar er zijn toch wel veel Chinese bedrijven in moeilijkheden?

FV: Klopt. ‘Vele bedrijven’ hebben het moeilijk, maar ‘veel’ is relatief in China. In verhouding tot het totaal aantal privébedrijven is dat peanuts. Bovendien geldt in China een beenhard kapitalisme. Wie failliet gaat, gaat failliet. De wet van de sterkste geldt er onverbiddelijk. Ondanks de faillissementen is de werkloosheid in China is nooit zo laag geweest, en hebben ze een lange lijst knelpuntberoepen.

Hägar: Jinping doet er alles aan om chaos en geweld te voorkomen. Is de machtshonger van Xi Jinping het gevolg van zijn moeilijke jeugd zoals de Nederlandse politicoloog Ties Dams beweert? En, ‘Je ziet het ook aan de manier waarop hij de partij organiseert. Vroeger pasten Chinese functionarissen hun discours nog wel eens aan hun eigen inzichten aan. Nu niet meer. Bij elke partijbijeenkomst worden vooraf de marsorders van Xi meegedeeld.'
 
FV: Da’s wel heel brutaal, de Chinese president bij zijn voornaam noemen! Dat heb ik nog nergens anders in de media gezien.
Het boek “De nieuwe keizer” van Ties Dams is bijzonder evenwichtig. Te objectief zakelijk om populair grote oplagen te halen in ons Nederlandstalig taalgebied.
(bij de PRIMO hebben ze dat begrepen; in hun 4 blz. (!!) boekbespreking hebben ze er een sappig politiek correct sausje over gegoten)
Dat van die ‘marsorders’ klopt volkomen. Xi Jinping laat iedereen goed op voorhand zijn standpunten weten. Meer zelfs: zijn diensten sturen kort voor er een stemming gehouden wordt een bericht uit naar al wie er rond de tafel zal zitten. Bij ons noemen we dat ‘debatfiches’. Xi Jinping houdt evenwel geen ‘Atomaschriftjes’ bij.
 
Ook voor internationale topontmoetingen stuurt Xi Jinping dagen op voorhand naar zijn onderhandelingspartners een duidelijk overzicht van zijn doelstellingen voor de bijeenkomst. Voor de G20 bijeenkomsten laat hij gewoonlijk twee weken voor de bijeenkomst een artikel van een halve bladzijde publiceren in een westerse krant. Ik zou niet weten waarom we dat “marsorders” moeten noemen. Ik noem dat transparantie.

Hägar: Hier lees je nogal wat pessimistische berichten over de Chinese economie. Kloppen die?

FV: Daar gaan we weer. De OSF – Bloomberg doctrine. Soms is het echt om moedeloos van te worden. Hier onder een kort overzichtje van al wie de laatste 30 jaar de ondergang van de Chinese economie voorspeld heeft. Ze bleken er telkens opnieuw naast te zitten. Al 30 jaar lang !
De lijst is niet exhaustief. Wie dat wil, kan bijna elke week dit soort onzin lezen.

HISTORICAL ECONOMIC PREDICTIONS ABOUT CHINA:

1990. The Economist: China's economy has come to a halt.
1996. The Economist: China's economy will face a hard landing.
1998. The Economist: China's economy entering a dangerous period of sluggish growth.
1999. Bank of Canada: Likelihood of a hard landing for the Chinese economy.
2000. Chicago Tribune: China currency move nails hard landing risk coffin.
2001. Wilbanks , Smith & Thomas: A hard landing in China.
2002. Westchester University: China Anxiously Seeks a Soft Economic Landing.
2003. New York Times: Banking crisis imperils China.
2004. The Economist: The great fall of China ?
2005. Nouriel Roubini: The Risk of a Hard Landing in China
2006. International Economy: Can Achieve a Soft Landing ?
2007. TIME: Is China's Economy Overheating ? Can China avoid a hard landing ?
2008. Forbes: Hard Landing In China ?
2009. Fortune: China's hard landing. China must find a way to recover.
2010. Nouriel Roubini: Hard landing coming in China.
2011. Business Insider: A Chinese Hard Landing May Be Closer Than You Think.
2012. American Interest: Dismal Economic News from China: A Hard Landing.
2013. Zero Hedge: A Hard Landing In China.
2014. CNBC: A hard landing in China.
2015. Forbes: Congratulations, You Got Yourself A Chinese Hard Landing.
2016. The Economist: Hard landing looms for China.
2017. National Interest: Is China's Economy Going To Crash ?

Bron: https://www.quora.com/profile/Godfree-Roberts

Het laatste jaar is het vooral Bloomberg en SCMP die hel en verdoemenis voorspellen voor China. Waarom gaat Knack niet eens te rade bij de (oude) prof Godfree Roberts, Ed.D. Education & Geopolitics, University of Massachusetts, in plaats van bij Michael Kovrig (die op 10.12.2018 gearresteerd is. Weten ze dat niet bij Knack ?).
Blijkbaar is zijn ICG een 100% Soros organisatie; Knacks goede vriend Michael kluste nog wat bij voor de Deep State.  “International Crisis Group” was zijn dekmantel in China. Bij zo iemand gaat Knack te rade voor inzichten over China!

Hägar: Hoe is het nu echt met de vrije meningsuiting gesteld in China?

FV: Er is zowel in China als het Westen censuur. In China heb ik onbelemmerd toegang tot voorbeeld deze website: www.unionleader.com . in het Westen is die geblokkeerd. In het westen verketteren de mainstream media www.breitbart.com. In China wordt Breitbart als een nuttige bron van informatie beschouwd. Uiterst linkse of politiek correcte nieuwsbronnen als de VRT, BBC, NYT… zitten er achter de Great Firewall.
Bij ons hebben we fundamentalisten die censuur als norm genomen hebben voor hun politiek-correcte overtuiging. Denk maar aan het klimaat- en energiedebat dat geboycot wordt door de IPCC-klimaatalarmisten en hun lokale activisten die vinden dat sceptici in de gevangenis thuishoren. Zoek eens waarvoor de term ‘Deep State’ in de USA staat, en dan weet u dat de bevolking ook in onze landen helemaal niet weet wat zich afspeelt in deze machtscenakels.

 

 

Hägar: Riskeert de escalatie tussen China en de USA uit te monden in een oorlog?

FV: Het is duidelijk dat Trump vooral de eigen economie wil afschermen en intussen een economische stellingenoorlog wil voeren met China maar geen militaire confrontatie zoekt. Dat bewees hij recent nog door zijn beslissing om de Amerikaanse troepen uit Syrië terug te halen en zijn Koerdische bondgenoten te beschermen tegen de Turken door te dreigen met een economische boycot van Turkije.

Trump beseft zelf ook wel dat de Amerikaanse economie niet (meer) in staat is om een lange uitputtingsoorlog te voeren tegen een economie als China. President Trump probeert zijn ‘containment’ strategie op China toe te passen. Of dat lukt gaat in maart een klein beetje duidelijker worden. Daarna komt de hervorming van de WTO er aan; daar gaat nog flink over gediscussieerd worden. De volgende stap is de herverkiezing van Trump in 2020; China gaat hem daar heel wat ‘miànzi’ “face” bezorgen, dat is nu al duidelijk.

Hägar: Een laatste vraag, terwijl Europa focust op haar morele en maatschappelijke verworvenheden en deze wil uitdragen focust China op materialistische (economische) resultaten die de welvaart van de bevolking moeten verbeteren. Zou het niet kunnen dat precies daarom de Europese welvaart op de terugweg is en in China de sociale verworvenheden nog niet aan de orde zijn? Of anders gezegd, zonder materiële welvaart géén culturele ontplooiing.

FV: De Chinese economie draait op kennis die noodzakelijk is voor innovatie en op daadkracht van de leiding. Xi Jinping is een ingenieur en product van deze evolutie. Daardoor gaat China de weg op die de verlichting ons vroeger ook bracht, welvaart. Wij daarentegen, zijn de erfenis van de Verlichting aan het verkwanselen en hebben het weten vervangen door geloven.

 

Xi Jinping is goed op weg om China om te vormen tot een kapitalistische meritocratie, een unieke combinatie die nergens anders ter wereld wordt toegepast. In China wordt gefluisterd dat de “C” in CCP nu voor “Capitalism” staat. Xi Jinping prijst onbeschaamd het kapitalisme in zijn toespraken. En de meritocratie, die is al zo goed als klaar; minder dan 5% van het ambtenarenleger en regering wordt nog gekozen of gepromoveerd op basis van ‘guanxi’, 95% is al geselecteerd op basis van merites.
Beeld je even in wat een schitterende toekomst zo’n kapitalistische meritocratie voor zich heeft. Xi Jinping is alleen al daarom terecht de man van het jaar.